23.6.08

Πετρέλαιο και κερδοσκοπία

Συζητήσεις επί συζητήσεων για την άνοδο της τιμής του πετρελαίου και πώς αυτή θα ανακοπεί. Είναι πράγματι αλήθεια ότι η παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου έχει αυξηθεί. Με δεδομένη την παραγωγική ικανότητα των πετρελαιοπαραγωγών χωρών είναι επόμενο μία αύξηση της τιμής του πετρελαίου Ωστόσο τι ποσοστό της αύξησης της τιμής, οφείλεται αποκλειστικά στο νόμο της προσφοράς και της ζήτησης? Η άποψη μου είναι ότι η τρέχουσα εκτίναξη της τιμής του πετρελαίου οφείλεται σε μεγαλύτερο βαθμό σε καθαρή κερδοσκοπία, παρά σε αυξανόμενη ζήτηση. Εφόσον η παγκόσμια ζήτηση καλύπτεται πλήρως, μία ποσοστιαία αύξηση της τάξης του 20-25% μέσα σε μερικούς μήνες με βάζει σε υποψίες. Υποψίες για τους γνωστούς-άγνωστους τους διεθνείς κερδοσκόπους.

Όταν το βαρέλι είναι στα 70$ και όλοι λένε ότι θα πάει στα 100$ δε σε προκαλούν να τζογάρεις και συ? Τώρα λένε 150$, 200$ κ.ο.κ. Και βγαίνουν και οι «ειδικοί» και το επιβεβαιώνουν. Είναι φανερό πως πρόκειται για κερδοσκοπικό παιχνίδι. Και η συμμετοχή σε αυτό το παιχνίδι έχει γίνει σχετικά απλή. Για παράδειγμα σε δυο-τρεις μέρες βγάζεις ένα χρηματιστηριακό λογαριασμό για παράγωγα και μπορείς να συμμετάσχεις στο παιχνίδι αγοράζοντας ή πουλώντας προθεσμιακά συμβόλαια σε πετρέλαιο. Οι απαιτήσεις λίγες έως ελάχιστες για να ανοίξεις ένα τέτοιο κωδικό. Φανταστείτε τώρα αν μπορεί να κινητοποιηθεί ένας μισθωτός για να παίξει σε πετρέλαιο, τι κάνουν τα διεθνή fund που διαχειρίζονται δισεκατομμύρια δολάρια. Βέβαια άλλο να κερδοσκοπείς στη μετοχή της Google και άλλο σε ένα βασικό αγαθό, όπως το πετρέλαιο του οποίου η τιμή επηρεάζει άμεσα τη ζωή των νοικοκυριών.

Η λύση είναι απλή…πρέπει να περιοριστεί το κερδοσκοπικό όργιο. Πώς? Να απαγορευθεί σε άσχετες εταιρίες να συμμετάσχουν στην αγορά παραγώγων σε πετρέλαιο. Οι μόνοι που θα πρέπει να συμμετέχουν στην εν λόγω αγορά είναι οι άμεσα εμπλεκόμενοι. Οι παραγωγικές εταιρίες πετρελαίου και οι βασικοί αγοραστές. Κανείς άλλος. Ούτε αμοιβαία κεφάλαια, ούτε συνταξιοδοτικά ταμεία, ούτε hedge funds. Τότε μόνο θα επικρατήσει κάποια ισορροπία στην αγορά και οι τιμές θα είναι πιο κοντά στην πραγματικότητα.

Βέβαια η συνολική λύση δεν μπορεί να είναι άλλη από τις επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Αλλά μέχρι να τις καταστήσουμε βασική πηγή ενέργειας, καλό θα ήταν να περιοριστεί το κερδοσκοπικό όργιο στο πετρέλαιο, το οποίο απομυζεί το εισόδημα μας, ειδικά αν πρόκειται για τη γενιά μου των 700, 800, άντε και 1.000 €.

Σχετικά άρθρα για την κερδοσκοπία στο πετρέλαιο και τον ανορθολογισμό των "αγορών".

1. Masters, Michael W (2008) "Testimony before the Committee on Homeland Security and Governmental Aairs", United States Senate, May 20.

2. DeLong J. Bradford, Andrei Shleifer, Lawrence H. Summers, and Robert J.Waldmann (1990), "Noise Trader Risk in Financial Markets," Journal of Political Economy 98: 4 (Αugust), pp. 703-738.

3. DeLong, J. Bradford, Andrei Shleifer, Lawrence H. Summers and Robert J. Waldmann (1990) “Positive Feedback Investment Strategies and Destabilizing Rational Speculation,” Journal of Finance 45(2), pp. 379-395


15.6.08

Milton Friedman...μία διαφορετική άποψη!

Πάλι από το Infowar του Άρη Χατζηστεφάνου!

Η δύναμη των σοκ και η ιδεολογία του Milton Friedman
"Απολαύστε το" (09:45-18:50)

14.6.08

Πώς έφτασε η M. Βρετανία να πετάξει 1 στα 4 παιδιά της κάτω από το όριο της φτώχιας?

Ταξικός τουρισμός (Slamming)
"Ντοκιμαντέρ 1/2"


Η διάρρηξη του κοινωνικού ιστού στη Μ. Βρετανία από τις αρχές της δεκαετίας του 1980…..
"Ντοκιμαντέρ 2/2"

εξαιρετικό ντοκιμαντέρ του Άρη Χατζηστεφάνου (Σκάι-Infowar)

12.6.08

65ωρο...και δόξα τω θεώ να λέμε!

Ψηφίστηκε τελικά, έστω και με μικρές απώλειες, το 65ωρο εβδομαδιαίας εργασίας. Δούρειος Ίππος για ακόμη μία φορά όσον αφορά στα εργασιακά δικαιώματα η κυβέρνηση της Μ. Βρετανίας. Άλλωστε η Μ. Βρετανία έχει πλέον μακρά παράδοση στην απορύθμιση των εργασιακών σχέσεων. Το απορρυθμιστικό σχέδιο που εφαρμόστηκε τις τελευταίες δεκαετίες στη Μ. Βρετανία, συμπεριλαμβανομένης και της απεμπόλησης εργασιακών δικαιωμάτων, την υπερεργασία κ.ο.κ. συντέλεσε σε μεγάλο βαθμό στην εικόνα της βρετανικής κοινωνίας σήμερα. Άποψη του γράφοντος είναι ότι στη Μ. Βρετανία έχει δημιουργηθεί μία ελιτίστικη κοινωνία, όπου μεσαία τάξη ουσιαστικά δεν υφίσταται. Στην κοινωνία της Μ. Βρετανίας κυριαρχούν τα άκρα: η οικονομική-χρηματοοικονομική, πολιτική, ακαδημαϊκή ελίτ και οι λοιποί οι οποίοι νοιάζονται κυρίως για την εξασφάλιση της μπύρας τους και των φθηνών διακοπών ένα μήνα το καλοκαίρι.
Το μοντέλο εργασιακών σχέσεων της Μ. Βρετανίας σώνει και καλά θα πρέπει να ακολουθήσει και η υπόλοιπη Ευρώπη. Μα γιατί? Γιατί οι αύξηση των ωρών εργασίας, οι ελεύθερες απολύσεις, οι μικρές αποζημιώσεις θα μειώσουν την ανεργία. Η γνωστή νέο-φιλελεύθερη πιπίλα.

Και όμως ο αντίλογος υπάρχει. Προτείνω ενδεικτικά τρία άρθρα του SCEPA:

1. David R. Howell, Dean Baker, Andrew Glyn, and John Schmitt (2006) Are Protective Labor Market Institutions Really at the Root of Unemployment? A Critical Review of the Evidence.

2. David R. Howell, 2005, "Fighting Unemployment: Why Labor Market ‘Reforms’ Are Not the Answer"


3. Τhe Micro-Foundations of High Unemployment in Developed Countries: Are Labor Market Rigidities the Problem?", chapter 7 in Harris and Goodwin, eds. New Thinking in Macroeconomics: Social, Institutional, and Environmental Perspectives (Elgar, 2003).

Άποψη από το blog του Dani Rodrik

11.6.08

Hyman Minsky

Μερικά ενδιαφέροντα άρθρα του Minsky:

"Financial Crises: Systematic or Idiosyncratic?", 1991

"Finance and Stability: The limits of Capitalism", 1992

"Financial Instability Hypothesis", 1993

Πληροφορίες για το συγγραφέα από την Wikipedia

Προοδευτική Οικονομική Σκέψη...

Τις τελευταίες δεκαετίες η παγκόσμια οικονομική σκηνή κυριαρχείται από τα «νέο-φιλελεύθερα δόγματα» περί «ελεύθερης» οικονομίας. Είναι από τις λίγες φορές που η λέξη ελευθερία καταντάει, στα μάτια των πολλών, να έχει αρνητική χροιά. Δυστυχώς όμως η επίκληση της ελευθερίας εξυπηρετεί κάποιους στο να κρύψουν τις πραγματικές προθέσεις τους. Ο όρος ασύδοτη οικονομία θα ταίριαζε καλύτερα, γιατί τελικά αυτό είναι το ζητούμενο που εξυπηρετεί συγκεκριμένα οικονομικά συμφέροντα.
Η
σύγχρονη ιστορία περί ελεύθερης οικονομίας ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του 1970 στις Η.Π.Α. και στη Μεγάλη Βρετανία. Οι Reagan και Thatcher «οραματίζονταν» κράτη χωρίς ενεργό ρόλο του κράτους. Οι κρατικές παρεμβάσεις, υποτίθεται, δημιουργούσαν δυσλειτουργίες και στρεβλώσεις στην οικονομία. Αν το κράτος επενέβαινε μόνο ελάχιστα τότε το αόρατο χέρι της ελεύθερης αγοράς ως δια μαγείας θα τα έφτιαχνε όλα καλύτερα.
Τριάντα χρόνια κυριαρχίας σχετικών αντιλήψεων στη λειτουργία της οικονομίας, όλα δείχνουν ότι για τους πολλούς η κατάσταση είναι χειρότερη, ενώ ο πλούτος των πολύ λίγων έχει διογκωθεί σε πολύ προκλητικό βαθμό. Οι θεωρία περί ελεύθερης οικονομίας, όπως αυτή εφαρμόσθηκε από τους δήθεν νέο-φιλελεύθερους πολιτικούς, δημιούργησε ανισότητες και δυστυχία.
Οι νέο-φιλελεύθερες πολιτικές έχουν επιστημονικό υπόβαθρο, αλλά αυτό που συνηθίζεται είναι η αποσπασματική υιοθέτηση μέρους μόνο διάφορων υπεραπλουστευμένων υποδειγμάτων και θεωριών όπως βολεύει τις εκάστοτε κυβερνήσεις. Η προοδευτική οικονομική σκέψη έχει τεθεί –από τους πολιτικούς- στο περιθώριο και φαίνεται ότι τα νεοφιλελεύθερα δόγματα είναι ο μονόδρομος για τη χάραξη οικονομικής πολιτικής.
Σε αυτό το Blog
θα προσπαθήσω να παρουσιάσω την άλλη όψη. Ότι υπάρχει και άλλος δρόμος για την πραγματική ανάπτυξη, αυτός για τους πολλούς και όχι μόνο για συγκεκριμένες ομάδες συμφερόντων.